หมาไทยหลังอาน

ลิ้นด่าง ปากทู่ หูตั้ง หลังอาน หางดาบ


เสน่ห์ของสุนัขไทยหลังอานคือความโดดเด่นของขนที่ขึ้นย้อนแนวทอดจากท้ายขึ้นไปตามแนวเส้นหลัง มีรูปทรงต่างๆ

มีสุนัขเพียง 2 สายพันธุ์ในโลกนี้เท่านั้นที่มีลักษณะขนย้อน (Ridge) กล่าวคือ Thai Ridgeback Dog และ Rhodisian Ridgeback

ไทยหลังอาน ยอดพรานสี่ขา
ย้อนกลับไปเมื่อหลายร้อยปีก่อน สมัยนั้นชาวบ้านนิยมออกหาอาหารโดยการเข้าป่าล่าสัตว์ และมักนำสุนัขติดตามไปช่วยไล่ล่าสัตว์ป่าด้วย สุนัขไทยหลังอานเป็นสุนัขที่ชาวบ้านนิยมเลี้ยงไว้ช่วยล่าสัตว์เพราะมัสามารถวิ่งได้รวดเร็ว เนื่องจากมีช่วงลำตัวยาว อกลึกเป็นพิเศษ เอวคอด จึงถูกจัดเป็นสุนัขล่าเนื้อพันธุ์หนึ่ง แต่บางครั้งก็อาจได้ยินคนเรียกสุนัขพันธุ์นี้ว่า “หมาตามเกวียน” ตามลักษณะที่วิ่งตามเกวียนนายขณะที่นายเดินทางเข้าป่า

อานนี้ท่านได้แต่ใดมา ?
หลังอานนี้เกิดจากขวัญที่สันหลัง โดยมากเริ่มต้นที่ริมกระดูดสันหลังใต้ไหล่ทั้งสองลงไปเล็กน้อย ขนชี้กลับไปทางหัว รวมกันเป็นวงกลมใหญ่เส้นผ่าศูนย์กลางราว 3 ซม. ถึง 5 ซม หรือใหญ่กว่านั้น แล้วเรียวเล็กลงเรื่อย ๆ เหมือนปลายแส้จนเกือบจรดโหนกกระดูดขาหลัง ขนที่เป็นขวัญและที่เรียวลงนี้เป็นขนกลับ ย้อนจากขนธรรมดาของสุนัขรวมกันยกขึ้นเป็นสันสูง เห็นได้ว่าผิดปกติกับสุนัขธรรมดา ปลายขนชี้ไปทางหางทางเดียว ขนขวัญเป็นสีเดียวกับขนของสุนัข บางตัวบนหลังมีขวัญมากกว่าสองหรือ 4 – 5 ตำแหน่งก็มี ขวัญยิ่งมากยิ่งทำให้เส้นขนกลับบนหลังใหญ่ขึ้น แต่คงเรียวเล็กลงเป็นปลายแส้ตามหลังไปทางหาง นอกจากหลังอานแล้วส่วนอื่น ๆ เช่น รูปร่างและสีจะเหมือนกับสุนัขไทยทั่ว ๆ ไป แต่อานที่ดีควรเห็นได้ชัดเจน เรียวและสมดุลกันทั้ง 2 ข้างของลำตัว นิยมชนิดที่มีอานแคบ ๆ แต่อานจะเล็กหรือใหญ่ขึ้นอยู่กับชนิดของอาน
ชื่อที่ใช้เรียกอานมี 9 ชื่อ ดังต่อไปนี้


1.อานเข็ม คืออานที่ไม่มีขวัญ เป็นอานธรรมดาทั่วไป เกิดจากขนที่ย้อนกลับไปทางหัวเท่านั้น โดยจะยกตัวเป็นแผ่นเล็กมีขนาด 2 – 3 ซม. ที่สันหลัง แผ่นอานนี้จะเริ่มที่หัวไหล่ ขาหน้า เรียวเล็กไปจรดโคนหาง

2.อานแผ่นหรืออานม้า เป็นอานธรรมดาทั่วไปและไม่มีขวัญเช่นกัน ลักษณะเช่นเดียวกับอานเข็ม คือขนที่หลังจะยกตัวขึ้นเป็นแผ่นขนาด 4 – 5 ซม. เต็มแผ่นหลังเหมือนอานม้า สุนัขที่มีอานเต็มแผ่นหลังนี้โดยมากจะมีขนาดใหญ่หาได้ยากและเป็นที่นิยมเลี้ยง

3.อานเทพนมหรืออานพรม อานชนิดนี้ไม่มีขวัญหรือไม่ได้เกิดจากขวัญ และขนบนหลังจะไม่ชี้ย้อนหลังไปทางหัว เพียงแต่จะยกตัวขึ้นมาประสานกันเป็นแนวบนสันหลัง เหมือนกับการพนมมือไหว้พระ มักพบในสุนัขหลังอานที่มีขนยาว เป็นละกษณะที่นิยมเช่นกัน

4.อานธนูหรืออานลูกศร เกิดจากขวัญบริเวณหัวไหล่ของขาคู่หน้า ขนเป็นวงก้นหอย 2 ขวัญวนมาบรรจบกันที่สันหลังเรียวเล็กไปจรดโคนหางหรือบั้นท้าย และยกเป็นแนวสันหลังสูงเห็นชัดเจน อานนี้จะพบได้ในสุนัขหลังอานทั่วไป บางตำราถือว่าเป็นลักษณะแท้จริงของสุนัขไทยหลังอานจึงมักนิยมเลี้ยงไว้ขยายพันธุ์ เพราะถึงแม้จะมีอานเล็กแต่เวลาให้ลูกมักจะได้ลูกอานใหญ่หรืออาน 4 ขวัญ ซึ่งเรียกว่าอานพิณหรืออานใบโพธิ์

5.อานพิณ เกิดจากขวัญตั้งแต่ 3 – 4 ขวัญ โดยที่ตำแหน่งของขวัญจะอยู่ที่ตรงหัวไหล่ของขาคู่หน้า 1 – 2 ขวัญมาบรรจบกันแล้วเรียวไปถึงบริเวณหลัง ซึ่งบริเวณกลางหลังนี้ก็มักจะมีขวัญอีก 2 ขวัญ แต่อยู่คนละฝั่งของสันหลังมาบรรจบกันเป็นแผ่นกว้างที่กึ่งกลางหลัง ทำให้กลางสันหลังเป็นขนที่ชี้ย้อนหลังเป็นแผ่นใหญ่แต็มแผ่นหลังจากนั้นก็จะเรียวเล็ก ปลายแหลมไปจรดโคนหาง มองแล้วดูเหมือนรูปพิณ

6.อานใบโพธิ์ เกิดจากขวัญอย่างน้อย 4 – 6 ขวัญเรียงเป็นระเบียบเหมือนกับอานพิณจะต่างกันที่ตำแหน่งของขวัญบริเวณกึ่งกลางหลัง ขวัญเป็นแผ่นกว้างเต็มหลังเหมือนกัน แต่ที่เรียวเล็กปลายแหลมนั้นถ้าเป็นอานพิณส่วนนี้จะเรียวยาวไปจรดหาง แต่อานใบโพธิ์ส่วนนี้จะสั้นและยาวไม่ถึงโคนหาง มองดูแล้วมีลักษณะคล้ายใบโพธิ์ อานแบบนี้หาได้ยากและไม่ค่อยพบบ่อยนัก

7.อานไวโอลิน อานชนิดนี้เกิดจากขวัญจำนวนมากที่อยู่ห่างกันเป็นคู่ ๆ โดยคู่แรกจะอยู่ที่หัวไหล่ของขาคู่หน้า คู่ที่สองอาจเป็นขวัญคู่หรือขวัญเดี่ยวจะอยู่ห่างจากขวัญแรกค่อนไปทางหางมากบ้างน้อยบ้างไม่แน่นนอนตายตัว โดยจะอยู่คนละข้างของแนวสันหลัง ตำแหน่งจะตรงกันหรือเกือบตรงกัน จากนั้นจะเล็กเรียวไปจรดโคนหางมีรูปคล้ายไวโอลิน ที่นิยมมากคือชนิด 4 ขวัญและขวัญอยู่ไรตำแหน่งที่สมดุลเหมาะสมดูแล้วสวยงาม อานชนิดนี้หาดูได้ยาก ยิ่งถ้ามี 5 – 6 ขวัญ จะไม่ค่อยพบเห็นเท่าไรนัก

8.อานโบว์ลิ่ง อานชนิดนี้เกิดจากขวัญ 4 – 5 ขวัญที่บริเวณหัวไหล่หน้า อาจมีเพียง 1 ขวัญหรือไม่มีก็ได้ บริเวณสันหลังอาจมี 2 ขวัญ อยู่ตรงข้ามกันไม่ห่างมากนัก ส่วนที่หัวไหล่โคนขาจะมีอีกหนึ่งคู่ อยู่ตรงข้ามเช่นกัน แต่กว้างกว่าขวัญคู่แรกหรือขวัญบริเวณตอนกลางหลัง ลักษณะขวัญเช่นนี้ เมื่อดูแล้วจะมีลักษณะคล้ายรูปโบว์ลิ่ง

9.อานหูกระต่าย อานชนิดนี้มีลักษณะเป็นรูปวงรีอยู่บริเวณกลางหลัง ทางส่วนด้านบนตรงหัวไหล่ของขาคู่หน้าจะเป็นอานรูปหูกระต่าย 2 หูแยกออกจากกันดูคล้ายกับตัวกระต่ายนั่งหันหลัง เป็นอานที่หาดูได้ยากอีกแบบหนึ่ง